Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου
Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι παρεμβάλλονται στις αντίθετες επιφάνειες των σπονδυλικών σωμάτων, από τον άξονα μέχρι το ιερό και συνδέουν ισχυρά τους σπονδύλους μεταξύ τους.
Το σχήμα τους αντιστοιχεί με αυτό των σπονδύλων που συνδέουν. Έχουν διαφορετικό πάχος στα διάφορα τμήματα της σπονδυλικής στήλης και αποτελούν το 20% με 25% του συνολικού ύψους της σπονδυλικής στήλης.
Το περιφερικό τους τμήμα δέχεται αγγεία, αλλά το μεγαλύτερο τμήμα τους στερείται αγγείωσης και τρέφεται με διάχυση από τα παρακείμενα σπογγωδή τμήματα, τον εξωτερικό ινώδη δακτύλιο και τον εσωτερικό πηκτοειδή πυρήνα.
Ο ινώδης δακτύλιος προσφύεται περιφερικά με το περιόστεο των παρακείμενων σπονδύλων στα άνω και κάτω χείλη της περιφέρειάς τους. Η δομή του ινώδους δακτυλίου τον καθιστά ισχυρότατο ενώ συγχρόνως του επιτρέπει να ελέγχει τις κινήσεις, λειτουργώντας σαν αποτελεσματικό φρένο όταν τείνουν να υπερβούν τα φυσιολογικά όρια.
Ο πηκτοειδής πυρήνας βρίσκεται στο κέντρο του μεσοσπονδυλίου δίσκου, περιβαλλόμενος από τον ινώδη δακτύλιο κυκλοτερώς και ερχόμενος σε επαφή με τις άνω και κάτω επιφάνειες των σωμάτων των σπονδύλων στους οποίους παρεμβάλλονται.
Η οξεία βλάβη του δίσκου λέγεται δισκοκήλη ενώ οι χρόνιες βλάβες λέγονται εκφυλιστικές δισκοπάθειες ήδισκαρθροπάθειες κι οδηγούν σταδιακά σε σπονδυλοαρθρίτιδα.
Η κήλη έχει τρία στάδια:
- προβολή
- πρόπτωση
- έκθλιψη
Πού οφείλεται η κήλη;
Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου οσφύος, οφείλεται σε πολλαπλά αίτια όπως η κληρονομική προδιάθεση, η χρόνια καταπόνηση με άρσεις βαρών, η χρόνια ορθοστασία, η χρόνια σκυφτή εργασία, οι τραυματισμοί κ.λ.π.
Από παλιά έχει αποδειχθεί ότι επιβαρυντικό αίτιο για τη δισκοπάθεια είναι το κάπνισμα λόγω σύσπασης των αγγείων του δίσκου. Τα τελευταία χρόνια οι έρευνες δείχνουν ότι η βασική αιτία για τις δισκοκήλες είναι κάποιο γονίδιο που οδηγεί σε ελαττωματικό κολλαγόνο στις ίνες του ινώδους δακτυλίου.
Ποια αθλήματα ωφελούν σε μία τέτοια κατάσταση;
Η αερόβια άσκηση (κολύμπι, περπάτημα, jogging, ποδηλασία, αεροβική γυμναστική) καθώς και ειδικές ασκήσεις ενδυνάμωσης εν τω βάθει μυών. Ακόμη ειδικά πρωτόκολλα ασκήσεων βασισμένα στη μέθοδο πιλάτες.
Προσοχή! Απαγορεύεται η χρήση μηχανημάτων άρσης βαρών καθώς επίσης και μηχανημάτων που προκαλούν κάθετη φόρτιση της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
Πόσο σημαντική είναι η σωστή στάση του σώματος;
Στην κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου σημαντικό ρόλο παίζει η σωστή στάση του σώματος και η καθημερινή εφαρμογή συγκεκριμένων ασκήσεων.
Η υιοθέτηση μιας λορδωτικής, ευθειασμένης ή νωθρής στάσης, μπορεί να οδηγήσει σε αναπαραγωγή συμπτωμάτων και πόνο.
Διδασκαλία αντίληψης ασφαλούς οσφυϊκού εύρους κίνησης (κλίση λεκάνης):
- Από ύπτια θέση με τα ισχία και τα γόνατα λυγισμένα, βάζουμε το χέρι μας κάτω από την οσφυϊκή μοίρα και προσπαθούμε να φέρουμε την λεκάνη μας σε οπίσθια κλίση. Για την καλύτερη κατανόηση της οπίσθιας κλίσης προσπαθούμε να τραβήξουμε το στομάχι μας μέσα. Στη συνέχεια προσπαθούμε να σχηματίσουμε τόξο με τη ράχη μας, προκαλώντας έτσι μια πρόσθια κλίση της λεκάνης.
- Από την τετραποδική θέση (στήριξη στα χέρια και στα γόνατα) προσπαθούμε να φέρουμε την λεκάνη μας σε πρόσθια και οπίσθια κλίση. Είναι απαραίτητο η κίνηση να εκτελείται αποκλειστικά στη λεκάνη και στην οσφυϊκή μοίρα και όχι στο θώρακα.
Αφού καταφέρουμε να εκτελούμε σωστά τις κινήσεις αυτές προσπαθούμε να τις εφαρμόσουμε σε όρθια και καθιστή θέση.
Η κατανόηση και η σωστή εφαρμογή της οπίσθιας και πρόσθιας κλίσης της λεκάνης, είναι το σημαντικότερο κομμάτι για τη σωστή και ασφαλή εκτέλεση όλων των ασκήσεων.
Οι προϋποθέσεις για πρόληψη από μελλοντικά επεισόδια, απαιτούν την σωστή εναρμονισμένη κίνηση της οσφύος με την υπόλοιπη σπονδυλική στήλη και τα άκρα, το σωστό μήκος μυών «κλειδιά» και την απαραίτητη δύναμη και αντοχή μυών που στηρίζουν το σώμα σε καθημερινές δραστηριότητες.